Hoe ziet het bedrijfsplan van De Patrijs eruit?

Burgerboerderij de Patrijs ontwikkelt zich tot een agro-ecologisch, gemengd en natuurinclusief bedrijf, dat haar producten zelf verwerkt en afzet aan consumenten in de directe omgeving van de boerderij. Voor de dagelijkse bedrijfsvoering wordt samengewerkt met startende boeren die op een duurzame manier willen boeren. 

Agro-ecologisch boeren
De term agroecologie is een samenvoegsel van agronomie of landbouwkunde, en ecologie. Hierbij gaat het er om dat we observeren en leren van natuurlijke ecosystemen en die kennis gebruiken om ons voedselsysteem in te richten. We gaan samenwerken met de natuur, en bootsen natuurlijke ecosystemen na: we sluiten kringlopen, werken met de natuur en de seizoenen mee en creëren een divers systeem dat de omgeving niet uitput, maar verrijkt. We streven naar 1 hectare grond per koe: zo hoeft er in principe geen voer te worden ingekocht en geen mest te worden afgevoerd. Ook werken we toe naar een gezonde bodem zonder gebruik van bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Het bedrijf wordt ook diverser: naast melkvee lopen er straks ook kippen en varkens rond en telen we groente, fruit, noten en andere eiwitrijke gewassen. Dit zorgt voor veerkracht in het bedrijf én maakt het nog beter mogelijk om de kringlopen te sluiten. Zo voeren we de varkens bijvoorbeeld met kaaswei, een restproduct van de kaasmakerij.

Eigen verwerking en afzet via korte keten
Van de melk maken we kaas en allerlei zuivelproducten. De zuivel, vlees, groente, eieren en meer worden in een straal van maximaal 15 kilometer rondom de boerderij via onbemande verslokalen (toegang en betaling via een app) aan leden van de boerderij geleverd. Inmiddels leveren we via vier verslokalen (in Eefde, Lochem, Vorden en Zutphen) onze eigen zuivel samen met groente, fruit, vlees, granen etc van boeren uit de omgeving aan zo’n 500 leden van de Burgerboerderij. Marktonderzoek (Into Roots, februari 2021) toont aan dat er veel belangstelling is bij consumenten in de directe omgeving om op deze wijze hun dagelijkse boodschappen te doen. De afstand tussen boerderij en consument is kort. Dat geeft veerkracht in het verdienmodel en zorgt bovendien voor een directe beleving en verbinding tussen consument en product. Burgers worden lid van de boerderij en krijgen via de app toegang tot de afhaallocaties.

Dagelijkse bedrijfsvoering
Voor de dagelijkse bedrijfsvoering wordt samengewerkt met startende boeren, die bijvoorbeeld aan de opleiding voor biodynamische landbouw (Warmonderhof) zijn afgestudeerd. Er zijn namelijk veel agro-ecologische boeren die niet kunnen starten met een eigen bedrijf, omdat grondprijzen hoog zijn, en ondernemingsvaardigheden vaak nog onvoldoende aanwezig zijn direct na het afronden van de opleiding. Op het bedrijf wordt woon- en werkruimte gerealiseerd voor meerdere boeren die de dagelijkse bedrijfsvoering zullen oppakken. Zo kunnen zij ook hun professionele identiteit in bedrijfseconomische zin verder ontwikkelen. Na vijf tot tien jaar wil De Patrijs deze boeren faciliteren om elders een eigen bedrijf te starten. Zo fungeert de boerderij als katalysator voor de landbouwtransitie. 

Bovengenoemde exploitatie leidt niet alleen tot winst voor mens, dier en omgeving maar ook tot een gezond bedrijfsresultaat. Het bedrijfsplan is financieel uitgewerkt door een onafhankelijk deskundige van Ekopart, Kees Water.

De ondernemers
Naast een ecologische achtergrond hebben Joanne en Johannes tevens een ondernemende achtergrond. Johannes heeft diverse bedrijven opgezet en verkocht, waaronder een landelijk ecologisch adviesbureau dat 18 vaste medewerkers in dienst had. De dagelijkse bedrijfsvoering op de boerderij wordt gedaan door diverse startende boeren die tevens op de boerderij wonen. Zo hebben Joanne en Johannes ruimte om niet alleen in het bedrijf maar ook aan het bedrijf en de uitbreiding te werken.

Investeringen en financiering
Voor de overname en veranderingen in het bedrijf, zoals de verzuiveling, is een investeringsplan opgesteld dat optelt tot circa € 4 miljoen. Voor de financiering van dit bedrag is sprake van een forse inbreng van eigen middelen door de ondernemer, een ‘reguliere’ financiering bij de bank en enkele andere financiers. Om het laatste deel van de financiering mogelijk te maken is de Coöperatie opgericht.